Haşimoto ile İlişkili Hastalıklar
Haşimoto tiroiditi olan kişilerde, diğer otoimmün hastalıkların görülme riski genel populasyona göre daha yüksektir. Haşimoto ile ilişkilendirilen bazı hastalıklar şunlardır:
1. Tip 1 Diyabet
Tanım: Tip 1 diyabet, vücudun yeterli insülin üretemediği kronik bir durumdur çünkü pankreastaki insülin üreten hücreler bağışıklık sistemi tarafından tahrip edilir.
Etkilenen Organlar: Pankreas
Belirtiler: Sık idrara çıkma, aşırı susuzluk, kilo kaybı, aşırı açlık, bulanık görme, yorgunluk, yavaş iyileşen yaralar.
Sebep: Tam olarak nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun etkili olduğuna inanılır.
Tedavi: Ömür boyu insülin tedavisi gereklidir. Kan şekeri seviyeleri düzenli olarak izlenmelidir.
2. Addison Hastalığı
Tanım: Böbrek üstü bezlerinin yeterli miktarda kortizol ve
aldosteron hormonunu üretemediği otoimmün bir durumdur.
Etkilenen Organlar: Böbrek üstü bezleri
Belirtiler: Yorgunluk, kas zayıflığı, kilo kaybı, düşük kan basıncı, karın ağrısı, ciltte koyulaşma.
Sebep: Bağışıklık sistemi böbrek üstü bezlerine saldırabilir ve bu bezleri tahrip edebilir.
Tedavi: Yaşam boyu hormon takviyesi gereklidir. 3. Vitiligo
Tanım: Ciltte pigment üreten melanosit hücrelerinin tahrip olması nedeniyle deride beyaz lekelerin oluştuğu otoimmün bir hastalıktır.
Etkilenen Organlar: Cilt
Belirtiler: Deride beyaz lekeler, saçta renk kaybı, göz içi ve ağız mukozasında renk değişiklikleri.
Sebep: Melanositlerin bağışıklık sistemi tarafından tahrip edilmesi.
Tedavi: Topikal kremler, ışık tedavisi, dövme veya cilt grefti.
4. Romatoid Artrit
Tanım: Eklemlerde kronik, enflamatuar bir otoimmün hastalıktır.
Etkilenen Organlar: Eklemler
Belirtiler: Eklem ağrısı, şişlik, sertlik, yorgunluk, ateş, kilo kaybı.
Sebep: Bağışıklık sisteminin eklemlere saldırması.
Tedavi: Ağrı kesiciler, anti-enflamatuar ilaçlar, immün siste- mini baskılayıcı ilaçlar..
5. Sistemik Lupus Eritematozus (SLE)
Tanım: SLE, bağışıklık sisteminin vücudun kendi dokularına
saldırdığı kronik bir otoimmün hastalıktır.
Etkilenen Organlar: Deri, eklemler, böbrekler, kalp, akciğerler, kan hücreleri ve beyin.
Belirtiler: Yorgunluk, eklem ağrıları, cilt döküntüleri (özellikle yüzde kelebek şeklinde), ışığa duyarlılık, saç dökülmesi, Raynaud fenomeni.
Sebep: Tam nedeni bilinmese de genetik, hormonal ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun etkili olduğu düşünülmektedir.
Tedavi: Anti-enflamatuar ilaçlar, kortikosteroidler, immün- süpresif ilaçlar.
6. Çölyak Hastalığı
Tanım: Glutene (buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein) karşı otoimmün bir reaksiyonla ince bağırsağın zarar görmesi.
Etkilenen Organlar: İnce bağırsak
Belirtiler: İshal, karın ağrısı, şişkinlik, gaz, kilo kaybı, yorgun- luk, cilt döküntüsü.
Sebep: Genetik yatkınlık ve gluten tüketimi.
Tedavi: Ömür boyu glutensiz diyet.
7. Pernisiyöz Anemi
Tanım: B12 vitaminini emme yeteneğini kaybetme sonucu meydana gelen bir tür anemi.
Etkilenen Organlar: Mide, kan.
Belirtiler: Yorgunluk, solgun cilt, baş dönmesi, nefes darlığı, baş ağrısı.
Sebep: Midenin iç yüzeyindeki hücrelere karşı bağışıklık reaksiyonu.
Tedavi: B12 vitamini enjeksiyonları veya takviyeleri.
8. Sjögren Sendromu
Tanım: Vücudun tükürük ve gözyaşı bezlerine saldırarak bu
bezlerin az sıvı üretmesine neden olan bir hastalıktır.
Etkilenen Organlar: Tükürük ve gözyaşı bezleri.
Belirtiler: Gözde kuruluk, ağızda kuruluk, eklem ağrısı, kuru öksürük.
Sebep: Bağışıklık sisteminin tükürük ve gözyaşı bezlerine saldırması.
Tedavi: Göz damlaları, tükürük üretimini artırıcı ilaçlar, nemlendiriciler.
9. Primer Biliyer Kolanjit
Tanım: Karaciğerin safra kanallarını etkileyen otoimmün bir
hastalıktır.
Etkilenen Organlar: Karaciğer
Belirtiler: Yorgunluk, kaşıntı, sarılık, karın ağrısı, eklem ağrısı. Sebep: Bağışıklık sisteminin safra kanallarına saldırması. Tedavi: Ursodeoksikolik asit gibi ilaçlar, bazen karaciğer nakli. 10. Multiple Skleroz (MS)
Tanım: Merkezi sinir sistemini (beyin ve omurilik) etkileyen bir hastalıktır.
Etkilenen Organlar: Beyin, omurilik.
Belirtiler: Yorgunluk, yürüme zorlukları, kas spazmları, denge ve koordinasyon sorunları, göz sorunları.
Sebep: Bağışıklık sisteminin beyinde ve omurilikteki sinir lifle- rini kaplayan miyelin kılıfına saldırması.
Tedavi: İmmünsüpresif ilaçlar, fizik tedavi, yaşam tarzı değişiklikleri.
Bu hastalıkların her biri, Haşimoto tiroiditi olan bir kişide görülme riski artmış olmasına rağmen, bu hastalıkların tümü her Haşimoto hastasında görülmez. Otoimmün hastalıkların etiyolo- jisi (nedeni) genellikle tam olarak bilinmemektedir, ancak genetik, çevresel ve hormonal faktörlerin etkili olduğuna inanılmaktadır. Eğer Haşimoto tiroiditi tanısı aldıysanız ve yukarıda listelenen hastalıkların belirtilerini gösteriyorsanız, bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir.
Konu ile ilgili videoyu izleyebilirsiniz.